Hẳn sẽ có nhiều người quan tâm tài sản gắn liền với đất là gì? Nếu đối với những người không có quá nhiều hiểu biết về pháp luật thì đây là một câu trả lời tương đối khó. Chúng tôi xin đưa cho bạn một vài thông tin về vấn đề này để bạn có thể hiểu rõ hơn.
Table of Contents
Các thông tin về tài sản gắn liền với đất là gì?
Tài sản gắn liền với đất là gì
- – Theo khoản 1 Điều 104 Luật Đất đai năm 2013 có quy định về cấp Giấy chứng nhận đối với tài sản gắn liền với đất: “Tài sản gắn liền với đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác mà gắn liền với đất. Nó bao gồm nhà cửa, công trình xây dựng khác, rừng sản xuất là rừng trồng và rừng cây lâu năm có tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cửa và những tài sản khác gắn liền với đất”.
- – Như vậy, theo quy định của pháp luật, tài sản gắn liền với đất sẽ bao gồm nhà ở, các công trình xây dựng khác, rừng sản xuất gồm rừng trồng và cây lâu năm có tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất khác.
Khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành (trước ngày 01/07/2014) thì những lưu ý về cách hiểu khái niệm “tài sản gắn liền với đất” là gì?
Tài sản gắn liền với đất là gì
- – Trước khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực và được thi hành, khái niệm “tài sản gắn liền với đất” không được định nghĩa quá rõ ràng nên sẽ dẫn tới nhiều cách hiểu khác nhau.
- – Rất nhiều cơ quan, trong đó có Tòa án, Viện kiểm sát gặp lúng túng, thiếu những hướng dẫn về “tài sản gắn liền với đất là gì?”, khiến xảy ra tình trạng khó khăn khi giải quyết những tranh chấp có liên quan.
Ví dụ: Có một quan điểm cho rằng, người dân hoàn toàn có thể gửi đơn yêu cầu Tòa án giải quyết các tranh chấp liên quan tới mồ mả, vì cũng có thể coi mồ mả là một dạng tài sản gắn liền trên đất. Tuy nhiên, khá nhiều người e ngại về việc nếu coi mồ mả là tài sản thì cũng có vấn đề.
Ví dụ thứ hai: Liệu việc tranh chấp chỉ riêng cái nhà vệ sinh có được xem là tranh chấp về tài sản gắn liền trên đất hay không. Vì nhà vệ sinh cũng là một bộ phận không thể thiếu, khó tách rời ngôi nhà. Nếu chỉ xử lý riêng về nó thì sẽ phá vỡ cấu trúc nhà, gây khó giải quyết thi hành án. Do vậy, nhà vệ sinh là tài sản gắn liền với đất nếu nó gắn với cái nhà chứ không thể tách riêng ra được.
- – Ngành Tòa án, Viện kiểm sát nhìn nhận rằng “tài sản gắn liền với đất” không được Luật Đất đai (năm 1987, năm 1993, năm 2003) hoặc các văn bản hướng dẫn, giải thích thi hành luật. Văn bản pháp lý duy nhất có đề cập đến khái niệm này chỉ là Thông tư liên ngành số 04/TTLN của ngành Tòa án, Viện kiểm sát, Tổng cục Quản lý ruộng đất (Thông tư liên tịch số 04). Tuy nhiên Thông tư này ra đời cách đây vài chục năm vào tháng 05 năm 1990.
- – Tuy phải chờ khá lâu nhưng tạm thời ngành Tòa án, Viện kiểm sát trước ngày 01/07/2014 vẫn vận dụng Thông tư liên tịch số 04 trên để xử lý. Theo Thông tư này, thì các tài sản gắn liền với đất có thể bao gồm nhà bếp, nhà vệ sinh, giếng nước, bức tường xây làm hàng rào, nhà kho, các cây lấy gỗ và cây ăn quả.
Tài sản gắn liền với đất là gì
Khoản 1 Mục 2 Thông tư liên ngành số 04/TTLN ngày 03/05/1990 có hướng dẫn:
“Các tranh chấp về vấn đề nhà ở, vật kiến trúc hoặc các vấn đề liên quan như cây lâu năm gắn liền với quyền sử dụng đất ở quy định tại Điều 22 Luật Đất đai ( 1987) được thể hiện dưới dạng tranh chấp về quyền thừa kế, hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, lấn chiếm trái phép hoặc yêu cầu đòi chia tài sản trong ly hôn …”
Các lưu ý khi giải quyết các tranh chấp
Vật kiến trúc khác sẽ bao gồm: Những công trình phụ gắn với nhà như: nhà bếp, nhà tắm, nhà vệ sinh, các giếng nước, nhà để ô tô, nhà thờ họ (thờ tổ), tường xây hàng rào dùng để bảo vệ nhà…; các công trình xây dựng trên đất được giao với mục đích sử dụng sản xuất, kinh doanh như nhà xưởng, nhà kho, hệ thống tưới tiêu, các chuồng trại chăn nuôi…;
(b)Các cây lâu năm bao gồm: Các cây lấy gỗ, cây dùng để lấy lá, cây ăn quả, cây trồng công nghiệp lâu năm và các cây lâu năm;
(c) Nhà ở, các vật kiến trúc khác hoặc cây lâu năm sẽ là các bất động sản gắn liền với đất. Khi giải quyết các tranh chấp này, Toà án nhân dân giải quyết cả quyền sử dụng đất có những thứ trên, có nghĩa là Toà án quyết định cho ai được sở hữu nhà, vật kiến trúc, cây lâu năm đến đâu thì họ sẽ có quyền sử dụng đất đến đó.
Theo quy định của Điều 35 Luật Đất đai và Điều 28 trong Nghị định số 30/HĐBT ngày 23/03/1989, giải quyết các về đề về tranh chấp quyền sử dụng đất. Đối với tranh chấp quyền sử dụng đất dùng làm kinh tế gia đình, mà phần đất ấy không gắn liền với thửa đất có nhà, cây lâu năm, hoặc vật kiến trúc khác, thì Uỷ ban nhân dân vẫn giải quyết;
Nếu là tranh chấp về hoa màu, thành quả lao động hoặc kết quả đầu tư tăng giá trị của đất để làm kinh tế gia đình đó thì uỷ ban nhân dân sẽ chuyển cho Tòa án nhân dân giải quyết.
Trước khi tiến hành xét xử, Tòa án sẽ căn cứ vào diện tích đất, sức lao động và khả năng đầu tư của người sử dụng đất để trao đổi, đồng thời cũng tham khảo ý kiến của UBND nơi có đất đang tranh chấp. Nếu hai bên là Toà án nhân dân và Uỷ ban nhân dân không thống nhất được ý kiến thì Toà án nhân dân vẫn sẽ tiến hành xét xử việc tranh chấp này căn cứ vào Luật Đất đai; và cũng sẽ thông báo cho Uỷ ban nhân dân biết để thực hiện các quyền kiến nghị lên Tòa án nhân dân hoặc Viện kiểm sát cấp trên xem xét, quyết định.”
Lời kết
Trên đây là những thông tin cơ bản về tài sản gắn liền với đất là gì, hi vọng các bạn đã có thêm những hiểu biết nhất định về vấn đề này.
